عارضه کیفوز پشتی

یاقوت نیوز؛ مهتاب احمدی-کارشناس ارشد حرکات اصلاحی

این تغییر شکل معمولا چند مهره را در بر می گیرد و طی دوران کودکی و یا بلوغ پیشرفت می کند.کیفوز را به لحاظ منطقه گرفتار به دو نوع تقسیم می کنند: 1.عمومی2.موضعی

کیفوز موضعی:

کیفوز در منطقه محدودی از ستون مهره ها دیده می شود، مثل کیفوز پشتی، کیفوز را به لحاظ اینکه با حرکات اصلاحی قابل اصلاح باشد یا نباش، به دو نوع تقسیم بندی می کنند:

1.کیفوز برگشت پذیر یا کیفوز متحرک:

مثل کیفوز ناشی از ضعف عضلات و یا کیفوز جبرانی که با حرکات اصلاحی قابل برگشت است.

2.کیفوز برگشت ناپذیر یا کیفوز ثابت:

این نوع کیفوز با حرکات اصلاحی قابل اصلاح نیست: مثل کیفوز ناشی از بیماری روماتیسمی، جمود ستون مهره ها

تغیر شکا کیوز در زنان بیشتر از مردان دیده می شود.نظر به اینکه عارضه کیفوز، عضلات در پشت دچار کشیدگی می شوند، معمولا این افراد از درد پشت(در راس تحدب) شکایت می کنند.

در حالت طبیعی، در رادیوگرافی نیمرخ ایستاده مهره ها، انحنای پشت به اندازه 20 تا 50 درجه مشاهده می شود.اگر انحنای پشتی کمتر از 20 درجه باشد، تغییر شکل حاصله را پشت صاف می گویند، و اگر انحنای پشتی بیشتر از حد طبیعی باشد، آن را گوژپشتی می نامند.

گاهی کیفوز به ناحیه  کوچکی از ستون مهره ای محدود است.در این حالت، انحنا نسبتا شدید است و ستون مهره ای کاملا برجسته می شود که قوز نام دارد.شایع ترین علل آن عبارتند از سل ستون مهره ها، شکستگی مهره ها و علل مادر زادی.

طور کلی، در کودکان ناهنجاری های مادر زادی و سل ، در نوجوانان بیماری شوئر من ، در جوانان بیماری روماتیسمی جمود ستون مهره ها، و در پیران شکستگی های متعدد به علت پوکی استخوان ، از علل عمده کیفوز به شمار می روند.

 

علل کیفوزهای متحرک:

1.قرار دادن تنه در وضعیت بد

افرادی که در هنگام نشستن ، ایستادن و یا راه رفتن، تنه را در وضعیت خمیده قرار می دهند (مثل افرادی که خجالتی هستند)، ممکن است  به کیفوز در ناحیه پشت دچار شوند.

وضعیت بدنی غلط ، در دختران جوان و کمی چاق دیده می شود که البته غالبا با سعی و کوشش برای قرار دادن بدن در وضعیت مناسب، اصلاح می شود.

همچنین این تغییر شکل ممکن است در افرادی که دارای قد بلند هستند، مشاهده می شود.برای مثال، بچه هایی که قدشان بلند است، از میز و نیمکت مشابه با سایر با سایر بچه ها استفاده می شود.بنابر این، در هنگام نوشتن، بیش از حد به سمت جلوخم می شوند.یا در هنگام ایستادن و صحبت کردن با بچه های همکلاسی خود که قدشان وتاه تر از آنهاست، بیش از حد به جلو خم می شوند و قوس پشتی خود را افزایش می دهند که میتواند موجب بروز کیفوز شود.

2.ضعف عضلانی :

فرد در اثر ضعف عضلات پشت و عدم توانایی آنها در نگهداری تنه به صورت طبیعی ، با قامت خمیده می ایستد و راه می رود که این امر باعث می شود بتدریج کیفوز در ستون مهره ها شکل گیرد.

3.کیفوز جبرانی:

افرادی که گودی کمر آنها افزایش پیدا کرده است ، قوس پشتی شان نیز افزایش می یابد، زیرا ستون مهره ها در صدد ایجاد تعادل هستند. به ابن امر، کیفوز جبرانی گفته می شود.

کیفوز های خفیف با توجه به اینکه  به وضعیت طبیعی نزدیک هستند، به لحاظ ظاهری محسوس نیستند و کیفوزهای بیشتر از 70درجه به علت شدت تغییر شکل، جزو تغییر شکل های شدید محسوب می شوند.

انواع مختلف کیفوز

1.کیفوز مادرزادی:

نارسایی در تشکیل تمام یا قسمتی از سطح قدامی مهره ها و اختلال در جدا شدن قسمت قدامی مهره های مجاور هم، باعث ایجاد کیفوز مادر زادی می شود.ممکن است یک، دو و یا سه مهره مبتلا شوند.کیفوز مادر زادی از کیفوز تکاملی جداست.پیشرفت کیفوز مادر زادی با جهش رشد و نیرو های مکانیکی ارتباط دارد که ممکن است باعث فرسودگی مهره ها و کمانی شدن طناب نخاعی در راس خمیدگی به همراه فشار به طناب نخاعی و فلجی شود.

کیفوز معمولا بین دهمین مهره سینه ای تا دومین مهره کمری ایجاد می شود و تغییر شکل در شیر خوارگی به وقوع می پیوندد، اما بیشتر در شروع راه رفتن و ایستادن کودک ظاهر می شود.پاراپلزی (فلج اندام های تحتانی)ممکن است با افزایش تغییر شکل پیشرفت کند.ممکن است افزایش لوردوز به صورت هایپرلوردوز جبرانی در مهره های کمری وجود داشته باشد و باعث ایجاد درد در آن محل شود.همچنین ممکن است همنند اسکولیوز با ناهنجاری خارج مهره ای همراه باشد.کیفوز مادر زادی ناشی از اختلال جدا شدن مهره ها، به تغییر شکل خفیف تا متوسط منجر می شود که معمولا پیشرفت کمی دارد و با علائم عصبی همراه نیست.

2.کیفوز جبرانی (شوئرمن)

نوعی کیفوز ثابت و کمانی است که در حدود سنین بلوغ به وجود می اید. علت آن، تغییر شکل گوه ای در یک یا دو دو مهره است که تغییرات مشخصی را در کلیشه رادیولوژیکی ایجاد می کند. هر دو جنس دختر و پسر به طور مساوی دچار این ناراحتی می شوند . و سنین تشخیص بین 13_17 سالگی است.در دختران، زودتر از پسران دیده می شود.فرد از وضعیت بد و ناقص شکایت دارد و گاهی ممکن است از خستگی و درد در محل کیفوز شاکی باشد.معمولا در سه چهارم افراد، درد در ناحیه پشتی و در یک چهارم افراد، درد در ناحیه پشتی کمری می باشد. ولی در ناحیه کمری نادراست.در مواردی که کیفوز پشتی ایجاد می شود، لوردوز کمری افزایش می یابد و همراه آن، لوردوز گردنی نیز افزایش پیدا می کند که در حقیقت این، یک وضعیت جبرانی است.کیفوز در طول 6الی 9 ماه ثابت می شود و یک حس درد موضغی وجود دارد.

 

عوارض ناشی از کیفوز

1.ایجاد ظاهری ناخوشایند

2.کوتاهی ارتفاع تنه فرد

3.افزایش فشار روی مهره ها: به علت به هم خوردن بیومکانیک طبیعی مهره ها، فشارهای وارده روی قسمت های مختلف مهره ها حالت غیر طبیعی پیدا می کند و می تواند منجر به عوارض دیگری نظیر آرتروز زودرس می شود.

4.گرفتگی عضلات: به علت کشیدگی عضلات پشت و کم خونی در آنها، ممکن است گرفتگی عضلانی مشاهده می شود.

5.درد در ناحیه پشت

6.کاهش تحرک ستون مهره ها:حرکات ستون مهره ها در جهات مختلف کاهش می یابد.حرکات باز شدن مهره ها، بیش از حرکات دیگر دچار محدودیت می شود.

7.کاهش میزان باز شدن قفسه سینه: این تغییر شکل، میزان باز شدگی، قفسه سینه را کاهش می دهد، یه طوری که این افراد دچار مشکلات تنفسی نیز می شوند، حتی در مراحل پیشرفته، ناراحتی های قلبی نیز پیدا می کنند.

8.آسیب های عصبی:در تغییر شکل های شدید، ممکن است فشار روی نخاع وجود داشته باشد و به دنبال آن، آسیب اختلالات حسی و حرکتی بروز کند.

وضعیت های غلط در رابطه باایجاد کیفوز پشتی  و اموزش وضعیت صحیح

1.وضعیت ایستادن غلط

2.آموزش وضعیت صحیح ایستادن:

باید یاد بگیرید که در حالت ایستاده، بدن خود را در وضعیت صحیح نگه دارید وتکرار این حالت و حفظ بخش های مختلف بدن در راستای طبیعی، موجب بهبود تغییر شکل بدنی می شود.

3.وضعیت خوابیدن غلط:

اگر فرد عادت داشته باشد در وضعیت غلط بخوابد، در دراز مدت، تغییر شکل بدنی مشابه وضعیت خواب در بدن وی ایجاد خواهد شد.بنابر این فرد باید در هنگام خوابیدن نیز بدن را در وضعیت صحیح قرار دهد تا از عوارض آن جلوگیری شود.

4.وضعیت کاری غلط:

تکرار این وضعیت می تواند موجب افزایش قوس پشتی و ایجاد کیفوز شود.

 

نویسنده: : مهتاب احمدی

منبع: یاقوت نیوز

برچسب ها: حرکات اصلاحی , کیفوز , گوژپشتی , یاقوت نیوز