هوای اصفهان در پس معرکه است

یاقوت نیوز/ خدیجه توسلی دینانی

طی دو سه سال اخیر گردوغبار و طوفان‌های ریزگرد با دو منشأ داخلی و خارجی و مازوت‎سوزی به عنوان یکی از علل آلودگی مضاعف هوای کلانشهرها مطرح است؛ عللی که هر ساله به گره کوری بدل می‌شود و گلوی کلانشهرها را می‌فشارد و گویی زمستان و تابستان نمی‌شناسد و در تمام سال چهره آسمان را کدر می‌کند.
بررسی بانک جهانی نشان می‌دهد که آلودگی هوا، چهارمین عامل مرگ‌ومیر زودرس در جهان است. ذرات کوچک‌تر از5/2 میکرون، مهم‌ترین و نگران‌کننده‌ترین آلاینده‌های هوا به شمار می‌رود، طبق اعلام مسئولان در کشور48/2 درصد تولید ناخالص ملی معادل ۳۴ هزار میلیارد تومان صرف عوارض ناشی از آلودگی هوا می‌شود؛ به‌طوری که ریزگردها و آلاینده‌های هوا، ۳۸ میلیون نفر از جمعیت کل کشور را در معرض درجاتی از آلودگی هوا قرار می‌دهد، مرکز تحقیقات آلودگی هوای دانشگاه علوم پزشکی تهران اعلام کرده بود که بر اساس مطالعات، هر سال حدود ۴۰ هزار نفر در کشور به دلیل مواجهه با غلظت آلایندگی ذرات معلق کمتر از5/2 میکرون در هوا جان خود را از دست می‌دهند، که این عدد، معادل ۱۰ درصد کل موارد فوتی‌ها است. براین اساس طی روزهای اخیر به ویژه یکشنبه پنجم شهریورماه موضوع آلودگی هوا با قرار گرفتن شاخص کیفیت هوا در وضعیت قهوه‌ای، قرمز و نارنجی در کلانشهرهای مختلف کشور به دغدغه‌ای اصلی تبدیل شد، به طوری که هوای اصفهان طی خیزش کانون‌های گردوغبار از سمت شرق استان و مرز سمنان با چهارده ایستگاه کیفی در وضعیت قهوه‌ای و قرمز شرایط خطرناک و کلانشهر تهران با ۲۰ ایستگاه ناسالم در وضعیت قرمز و نارنجی ثبت شده بود.

جریان نداشتن دائمی آب در تالاب‌ها بر منشأ گردوغبار کانون‌های داخلی افزوده است

صادق ضیائیان رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا، با تاکید بر اینکه گردوخاکی که کشور ما را طی روزهای اخیر تحت تأثیر قرار داده است منشأ داخلی و خارجی دارد، گفت: با توجه به خشکسالی‌های دهه‌های اخیر به رغم فعال شدن کانون‌های خارجی، عمدتاً نبود کشت دیم در مزارع، خشکی مراتع، تخلیه آب‌های زیرزمینی و جریان نداشتن دائمی آب در تالاب‌ها بر منشأ گردوغبار کانون‌های داخلی اضافه کرده است. وی با تاکید بر اینکه در صورت اعلام شرایط آلودگی هوا انتظار می‌رود اقدامات خودمراقبتی از سوی مردم با جدیت بیشتری انجام شود، گفت: در این شرایط لازم است فعالیت خارج از منزل محدود شود و از انجام فعالیت فیزیکی شدید و ورزش خودداری شود. رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا با این توصیه که در شرایط آلودگی هوا از رفتن به پارک‌ها و مراکز تفریحی خودداری شود، افزود: در صورت اجبار به فعالیت در هوای آزاد در شرایط ناسالم، باید از ماسک مناسب استفاده و زمان فعالیت به کمترین زمان ممکن کاهش یابد. وی با بیان اینکه تغییرات اقلیمی موجب افزایش تعداد و شدت پدیده‌های جوی می‌شود، گفت: شدت این چرخنده‌ها زیاد است و در مسیر خود آسیب‌های بسیار زیادی بر جای می‌گذارد؛ اقدام خاصی برای کنترل این طوفان‌ها نمی‌توان انجام داد و تنها جان انسان‌ها را می‌توان نجات داد. ضیائیان درباره تغییرات اقلیمی و تأثیرات آن بر شدت و طول جریانات جوی، گفت: تغییرات اقلیمی پدیده‌ای نیست که در لحظه اتفاق افتد؛ با تغییرات اقلیمی نظام حاکم بر جو تغییر می‌کند و موجب افزایش تعداد پدیده‌های جوی و شدت آنها می‌شود.

افزایش غلظت آلاینده‌ها در مناطق مرکزی اصفهان ناشی از کانون‌های گردوغبار مرز سمنان

منصور شیشه‌فروش مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان، با اشاره به صدور اطلاعیه سطح زرد هواشناسی استان، گفت: از روز شنبه چهارم شهریورماه، وزش تندبادهای لحظه‌ای باعث خیزش کانون‌های گردوغبار از سمت شرق استان و مرز سمنان به تدریج منجر به نفوذ گردوغبار در مناطق مرکزی استان اصفهان شده است. وی با بیان اینکه روزهای گذشته جلسه اضطرار آلودگی هوا تشکیل شد، افزود: ممنوعیت هر اقدام که منجر به انتشار گردوخاک و آلودگی هوا شود، از جمله فعالیت‌های معدنی خاک‌برداری، آتش زدن بقایای گیاهی در مزارع و فضاهای سبز، کنترل آلودگی‌های ناشی از خودروها و صنایع، عدم فعالیت واحدهای تولید گچ، آجر و مصالح اطراف اصفهان، سجزی، نبود فعالیت ماشین‌آلات حمل مصالح ساختمانی، با اعمال محدودیت برای فعالیت واحدهای صنعتی آلاینده در شرایط اضطرار با پیگیری و نظارت اداره محیط زیست استان اجرای می‌شود. مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان ادامه داد: تشدید برخورد با خودروهای بدون معاینه فنی خودرو و عمل به توصیه‌های بهداشتی، ممنوعیت مسابقات و فعالیت ورزشی در فضای باز و فعالیت نکردن تولیدکنندگانی که زمینه‌ساز ایجاد گردوغبار می‌شوند، از جمله مواردی بود که کارگروه شرایط اضطرار آلودگی هوا نسبت به آن تاکید کرد. وی افزود: کاهش فعالیت صنایع آلاینده شناسایی شده با نظارت محیط زیست و همکاری اداره صمت، رعایت توصیه‌های بهداشتی و حفاظت فردی در برابر گردوخاک، خارج نشدن افراد آسیب‌پذیر دارای بیماری زمینه‌ای قلبی و عروقی و ریوی از منزل، استفاده از ماسک استاندارد، ورزش کردن و حضور نداشتن در فضاهای باز در شرایط گردوخاک، رعایت اصول ایمنی، تردد در محورهای جاده‌ای با لحاظ کاهش شعاع دید و توجه به توصیه‌های پلیس راه ضروری است. شیشه‌فروش با بیان اینکه از7/10 میلیون هکتار پهنه در استان اصفهان،2/3 میلیون هکتار معادل ۳۰ درصد سطح استان را عرصه‌های بیابانی و شن‌زار تشکیل می‌دهد، گفت: در مجموع اراضی بیابانی استان اصفهان ۱۰ درصد بیابان‌های کشور و ۳۰ درصد منابع طبیعی را به خود اختصاص داده و طبق مطالعات انجام شده از دو میلیون و ۸۳۴ هزار هکتار عرصه‌های بیابانی استان، یک میلیون و ۵۰۵ هزار هکتار آن تحت فرسایش بادی است. وی با اشاره به اینکه بیشترین تراکنش‌های فرسایش بادی در مناطق شمال و شرق استان اصفهان تعیین شده است، ادامه داد: اقلیم خشک و نیمه‌خشک و شرایط کم‌بارش جزو مناطق کویری و بیابانی است که عرصه‌های بیابانی اصفهان بیشتر شهرستان‌های آران و بیدگل، اردستان، اصفهان، برخوار، خوروبیابانک، کاشان، گلپایگان، کوهپایه، هرند، نائین، ورزنه و جرقویه را تحت تأثیر می‌دهد.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان افزود: تاکنون برای مقابله با بیابان‌زایی، مطالعاتی در یک میلیون و ۲۰۰ هزار هکتار از اراضی بیابانی به منظور تعیین کانون‌های بحران فرسایش بادی در استان اجرایی و یک بازنگری درباره این کانون‌ها انجام شده است. وی درباره شناسایی ۱۴ کانون بحران فرسایش بادی در استان اصفهان، می‌افزاید: شهرستان‌های آران و بیدگل، ریگ‌بلند، ریگ‌زرین، سجزی، رودشت، ریگ‌جن، جرقویه، چاه‌ملک، فرخی، خور، مصر، جندق و مناطق تالاب شور گلپایگان مستعد فرسایش بادی هستند.

خشک شدن ۹۹ درصدی تالاب گاوخونی

شیشه‌فروش با اشاره به نهال‌کاری بیش از ۳۱۰ هزار هکتار پوشش گیاهی دست‌کاشت به منظور پیشگیری و مقابله با عرصه‌های بیابانی در استان اصفهان گفت: در استان اصفهان با شرایط بیابان‌زایی و گرم و خشک مواجه هستیم که حفاظت از صنعت کشاورزی، نگهداری از گونه‌های گیاهی، حفظ محیط‌زیست و کاهش آلودگی در اثر گردوغبار از مهم‌ترین نتایج اقدامات انجام شده در راستای بیابان‌زدایی در استان است. وی درباره اقدامات مقابله با بیابان‌زایی در سطح استان اصفهان، افزود: تاکنون اجرای طرح‌های مالچ‌پاشی، نهال‌کاری، مدیریت روان‌آب‌ها، جنگل‌ها و آبگیری، حفاظت ۷۲۰ کیلومتر از جاده‌ها در برابر طوفان شن، حدود ۲۷۰ کیلومتر راه‌آهن‌ها، ۳۸ هزار هکتار از اراضی کشاورزی و اراضی فرودگاه، روستاها و شهرها در مناطق مستعد در برابر اثرات کانون‌های فرسایش بادی انجام شده است. مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان ادامه داد: با برنامه‌های پیش‌بینی شده مقرر است طی سال جاری هزار هکتار عملیات نهال‌کاری، یک هزار هکتار آبیاری، ۸۰۰ هکتار مدیریت روان‌آب‌ها، ۶ هزار هکتار هم مدیریت جنگل‌های دست‌کاشت، ۱۰۰ کیلومتر بادشکن غیرزنده، ۱۰۰ کیلومتر تله رسوب‌گیر در محورهای جاده‌ای استان با هدف حفظ مناطق در برابر طوفان‌های گردوخاک و کانون فرسایش بادی اجرایی شود. وی گفت: با توجه به شرایط ویژه استان در برابر خشکسالی‌ها، کم‌آبی، خشک شدن بیش از ۹۹ درصدی تالاب بین‌المللی گاوخونی با ۴۷ هزار هکتار و تبدیل آن به یک کانون بیابانی، خشکی زاینده‌رود و نبود کشاورزی در اطراف رودخانه که با اندک وزش باد کانون‌های گردوغبار داخلی نقطه‌ای ایجاد می‌کنند و نیز وجود کانون‌های بیابانی استان هم‌مرز با استان‌های یزد، سمنان، قم و خراسان جنوبی، ضروری است که برای پیشگیری از گردوغبار و تاثیرپذیری آن بر سلامت شهروندان، توجه ویژه‌ای به استان اصفهان شود.

نویسنده: : خدیجه توسلی دینانی

منبع: یاقوت نیوز

برچسب ها: آلودگی مضاعف هوا , طوفان‌های ریزگرد , گردوغبار , مازوت‎‌‌سوزی