هم نشینی “سیب و عسل “و” شوفار” در سال نو کلیمیان

به گزارش پایگاه خبری یاقوت نیوز و به نقل از کارشناس مذهبی کلیمیان اصفهان ،در یهودیت سال نوهای متعدد و متفاوتی وجوددارد به طوری که در بهار نیز ودر عید فطیر که تقریبا با نوروز ایرانی تطابق زمانی دارد سال نو جشن گرفته می شود و در جشن درختکاری در اواخر زمستان هم سال نو دیگری به عنوان سال نو گیاهان  ودرختان جشن گرفته می شود  اما عیدی که شمارش سال را تغییر می دهد از اواخر تابستان واوایل پاییز شروع می شود” روش هشانا” نام دارد این عید به خلقت اولیه زمین وکره خاکی برمی‌گردد. اعتقاد معتقدین شریعت حضرت موسی کلیم الله براین اصل است که از خلقت آدم  نامبرده شده در تورات و کتب مقدس تا  به امروز ۵۷۸۲ سال طی شده، یعنی خلقت آدم و حوا در این تاریخ و برهه زمانی اتفاق افتاده است که کلیمیان آن را روش هشانا می نامند و امسال سال ۵۷۸۲ عبری جشن گرفته می شود

در روش هشانا تحولات نیکی نیز در تاریخ بنی اسراییل  افتاده است که یکی از آنها نجات حضرت یوسف از زندان مصر است.

در توضیح معنای لغوی روش هشانا باید گفت:روش به معنای سر و هشانا به معنای سال است.

این عید متفاوت ترین آغاز سال دینی در بین همه ادیان است زیرا برای مثال در نوروز یا  سال نو میلادی و اکثر اعیاد ملل مختلف این سال نو ها باجشن و پایکوبی ومراسم شادی بخش برگزار می شود اما در روش هشانا  توبه  و مراسم مذهبی  واصلاح اعمال بیشتر نمود داشته و به چشم می خورد.

به نوعی می توان گفت همانطور که مسلمانان در شب قدر شب زنده داری کرده، قرآن بر سر می گذارند، توبه می کنند و از خداوند می‌خواهند که سرنوشت سال آینده آنها را به خوبی بنویسد؛ در دو روز ابتدای عید روش هشانا نیز کلیمیان در اکثر ساعات روز در حال عبادت بوده و از خداوند می‌خواهند گناهان سال گذشته آنان را ببخشد و سال جدید را به خوبی برایشان رقم بزند. این توبه تا ده روز ادامه دارد که  به آن  ایام در زبان عبری “یامیم نوراییم ” یا ایام توبه  گفته می شود.

در این ده روز عبادت کنندگان دائما در حال استغاثه و دعا هستندو از خداوند می خواهند که  اشتباهات وخطاهای خواسته وناخواسته آنان  را ببخشد و نامشان را در دفتر حیات بنویسد.

در دیدگاه یهودیت در ابتدای سال دو دفتر حیات و ممات برای یک انسان گشوده می‌شود؛ انسان هایی که  رو سفید و صدیق بود ه اند و در یک سال اعمال حسنه  و نیکو داشتند در دفتر حیات ثبت می شوند و افراد خطاکار و معصیت کننده در دفتر ممات. اما منظور از حیات و ممات زنده بودن یا درگذشتن نیست. بلکه  این کیفیت زندگی سال پیش روی افراد است که نشان می دهد واقعا زندگی می‌کنند یا فقط زنده اند؟؟

بعد از این  ده روز، روزه بزرگی به جای آورده می‌شود که به آن «کیپور» گفته می شود.

“کیپور ” در لغت به معنای کفاره کردن است این روزه بین ۲۵ تا ۲۶ ساعت به طول می انجامد و خوردن و نوشیدن در طی این بازه زمانی ممنوع است.

در این روز اکثر افراد با پوشیدن لباس سفید در مراسم شرکت می کنندو مرد و زن و کودک ونوجوان در عبادت ها شرکت می کنند و به نوعی از صبح روز کیپور تاغروب همگی در کنیسا همه در حال عبادت و روزه دار هستند.

با این حال روش هشانا زیبایی ها ونمادهای یک عید  دینی را با خود به همراه دارد و با وجود اینکه این ایام  ایام ترسناک نامیده می شود این ترس ناشی از آن است که هر انسانی خطاهایی دارد و چون از خطاهای خویش می ترسد از خداوند استغفار کرده و تلاش می کند اعمالش را اصلاح کند تا سرنوشتش در دفتر حیات مهر شود

درروش هشانا سفره‌ای چیده می شود که در آن نمادهای مختلفی وجود دارد؛ یکی ازاین نمادها سیب و عسل است. بر سر سفره سیب تقسیم شده با عسل آمیخته می شود و باخواندن دعای مخصوصی خورده می شود. آمیختن شیرینی سیب و عسل به معنای این است که سالی که شروع می شود سال آسانی و شیرینی باشد و عداوت وسختی در آن وجود نداشته باشد

انار جزء معدود میوه هایی است که دانه های فراوانی دارد با خواندن دعا و خوردن انار از خداوند در خواست می شود سالی پر از ثواب و کار نیک در پیش رو باشد.

گوشت کله یک حیوان حلال گوشت بر سر این سفره قرار داده می شود و با توجه به اینکه گوشت کله در رأس وجود جسمانی آن موجود ذی حیات  است حاضران بر سر سفره از خداوند می خواهند کاری کند ما در سال پیش رو سرتر و برتر و موفق تر از گذشته باشند و این پیشرفت با دعا گفتن روی این خوراکی از خداوند درخواست می‌شود.

اجزای دیگر سفره همچون خرما، تره، چغندر و کدو نماد درخواست کنار رفتن بدی‌ها و صلح بشر خاکی  و موفقیت و سعادت یکتاپرستان است. خواسته مشترک افراد  با خوردن این عناصر از خداوند این است که بدی ها و تلخی ها و دشمنی ها از بین برود؛ تره که خرد می شود و خرما که هسته آن از آن جدا می شود، همگی خواهان از هم گسیختگی بدی ها و تفکیک خوب و بد از یکدیگر می شوند و از پروردگار رفع و باطل شدن احکام بد را طلب می کنند.

کلیمیان در این عید  از خالق خود ظهور منجی موعود را می‌طلبند و از خداوند می خواهند با ظهورمنجی عالم بشریت ظلم، عداوت و ستم برچیده شود.

“شش حیوان حلال گوشت” نماد دیگری است که بر سر این سفره قرار داده می‌شود. شش یکی از معدود قسمت های بدن یک حیوان بوده که توخالی و سبک است. با قرار دادن این عنصر از خداوند درخواست می شود که  گناهان و خطاهای تک‌تک افراد را ببخشد و بار گناهان آنان را سبک نماید‌‌.

در روش هشانا رسمی به نام تشلیخ وجودداردکه کلیمیان در این روز کنار آب جاری  دعاهای مخصوصی می‌خوانند و از خداوند می‌خواهند که گناهانشان را پاک کند و بدی هایشان را به آب می‌سپارند.

در این عید مذهبی از ساز معنوی شوفار نیز استفاده می‌شود که از جنس شاخ قوچ ساخته می شود و فلسفه آن به زمان حضرت ابراهیم و حضرت اسحاق  بر می‌گردد و اشاره به زمانی دارد که حضرت ابراهیم فرزند خود را برای قربانی کردن به درگاه پرودگار آماده کرده بود و همان هنگام پروردگار با فرستادن قوچی بر قربانی کردن آن قوچ به جای فرزند اولزاد حضرت ابراهیم تاکید نمود‌.

حضرت ابراهیم پدر اقوام است و بنابر اعتقاد یهودیت خداوند به دلیل آنکه می خواسته به وسیله ابراهیم [ع] کفاری را -که فرزندان خود را قربانی می کردند- اصلاح کند، او را مسئول کرد که فرزندش را قربانی کند و بعد به جای آن قوچی را قربانی کند تا به کفار بگوید بجای قربانی کردن فرزندان خود از حیوانی همچون قوچ استفاده کنید.

از آن قوچ و قربانی غیربشری، شاخ قوچ برای یهودیت به عنوان یک نماد ماندگار شد که در ابتدای سال نو از آن در سازی به نام شوفار استفاده می شود.تفاوت نوای این ساز با سایر سازها این است که لرزاننده و هشداردهنده است و در واقع حکم آژیر خطری را برای تک تک افراد دارد تا به فکر توبه و اصلاح اعمال خود همزمان با نو شدن سال بیافتند‌.

به تعبیری دیگر این آژیر خطر در روش هشانا که سال نو است نواخته می شود تا به مردم یادآوری شود برای محاکمه آماده شوند زیرا پروردگار عالم در حال تعیین سرنوشت سال آینده ایشان است.

شوفار به جز روش هشانا و سال نو عبری در  دوران باستان استفاده های دیگری همچون تاج گذاری پادشاهان، اعلام پیروزی و یا شروع جنگ نیز داشته است اما امروزه کاربرد اصلی شوفار در روش هشانا و روزه بزرگ کیپور است.  کسی که شوفار را می‌نوازد باید این کار را با اعتقاد راسخ انجام دهد تا بتواند خصلت محاکمه الهی را به رحم تبدیل کند و کاری کند که همه آدم هایی که در آن مکان هستند به توبه تشویق و دعوت شوند ودر کنار حس و درک شیرینی سال نو برای سالی بی خطا یا به تعبیری کم خطا مهیا وآماده شوند.

براین اصل کلیمیان از کودکی ونوجوانی با آموزش قوانین عید سال نو عبری به آنها قرائت دعاهای مخصوص این عید دو روزه و نواختن شوفار را آموزش می دهند تا از کودکی با مفهوم توبه درکنار شادی آشنا شوند‌.

البته سال گذشته و امسال به خاطر شیوع ویروس کرونا در ایران وجهان برگزاری مراسم روش هشانا بصورت گروهی وعبادت های دسته جمعی و دید و بازدیدهای سال نو عبری نیز کم رنگ تر از گذشته شده است اما دراین بین دعای تازه ای به سایر دعاهای سال نو اضافه شده دعایی که می گوید:

پروردگارا این بیماری عالم گیر را از همه خلایق خود فارغ از هر دین ومذهب و اعتقادی که دارند دور نما و به دنیای خود تن عافیت و صلح وآرامش ببخش تا همگان همچون سیب وعسل شیرین و گوارا، طعم شیرین  تندرستی و امنیت و زندگی خوب و لذتبخش را بچشند‌.

کد201

نویسنده: بیژن خاکشور کارشناس مذهبی کلیمیان اصفهان

منبع: یاقوت وطن

برچسب ها: سال نو کلیمیان